note van Harold 22-4-2021; Door de populariteit van dit artikel, heb ik de inhoud in een andere volgorde geplaatst zodat de gestelde vraag ook daadwerkelijk eerst wordt beantwoord.
Een zonnestroomboiler is een boiler met een verwarmingselement dat met de zelfopgewekte elektrische stroom van zonnepanelen wordt verwarmd. De zonnestroomboiler wordt daarom ook wel PV-boiler genoemd. In plaats van een zogenaamd AC verwarmingselement (voor 230Volt wisselstroom) zoals we dat in de close-in of normale doucheboiler tegenkomen, zit er nu een DC verwarmingselement in dat de opgewekte elektrische energie zonder de omzetverliezen van een PV-omvormer, direct omzet in warmte. Tot zover is de zonnestroomboiler dus een paar procent efficiënter dan een normale boiler. Maar nog altijd verliest deze boiler zijn warmte door stralingsverliezen, net als elke andere boiler.
Ik trof in mijn aantekening enkele aardige quotes die ik een paar jaar geleden heb opgeschreven. Blijkbaar zijn ze onbewust in een stoffig hoekje beland maar als ik ze nu weer lees en erover nadenk bevatten deze quotes veel informatie.
“IT Organisaties hebben Programma Managers nodig die Auditing begrijpen, met kennis van strategie en leiderschap”.
Ben je op zoek naar een goede naam voor een te starten project? Bedenk dan een naam die het voordeel van het project beschrijft als het project is opgeleverd, zoals “De Happy Customer”.
“Informatie is de olie voor de 21e eeuw. Analytics is dan de motor voor de business”.
“Door alle technische mogelijkheden hebben we het te complex gemaakt. We moeten opnieuw beginnen met een schone lei”. Ik heb hier al eens een blog over geschreven: Creatieve Vernietiging.
“Stop met perfectie en start met gecalculeerd risico en stel jezelf de vraag: Hoeveel risico wil ik nemen?”
“Bij innovatie van je bedrijf moet je eens bij andere bedrijven kijken en niet kopiëren wat je concurrent doet”.
En ook deze: “Mobile devices zijn fantastisch om informatie te consumeren, ze zijn waardeloos om informatie te creëren”.
Vandaag werd ik via Jesse Klaver geattendeerd op jouw reactie in de pers “Als het jou hier niet bevalt, ga het land uit, ga weg! Dat is toch een keuze die je hebt? Als je in een land woont waar je je zo kapot ergert aan hoe we hier met elkaar omgaan. Je hebt de keuze, ga weg! Je hoeft hier niet te zijn!”
Die reactie, die toon, die is bij mij in het verkeerde keelgat geschoten. Want zo langzamerhand voel ik mij ook aangesproken. Het Nederland waarin ik woon bevalt mij niet meer, ik erger mij kapot aan hoe wij hier met elkaar omgaan. Aan de toon en de inhoudsloosheid van het gesprek.
Nu denk ik dat jij je pijlen vooral richt op migranten die zich niet willen aanpassen aan onze normen en waarden. Maar ik ben geen migrant. Ik ben in Nederland geboren en getogen. Net als mijn ouders, mijn grootouders en zelfs mijn overgrootouders. Ik ken de Nederlandse normen en waarden, ik hanteer ze en leef ernaar. Als vader van een gezin, als vrijwilliger bij vele organisaties, als politicus in een gemeenteraad en als ondernemer voor mijn medewerkers. En als ik zie dat mensen om mij heen dat niet doen, dan wijs ik ze daarop. Niet door ze weg te sturen of te veroordelen maar ik vertel ze hoe ik wél graag zie dat wij met elkaar samenleven. Dat het normaal is om met elkaar in gesprek te gaan en argumenten uit te wisselen. Dat het normaal is om naar elkaar te luisteren zonder vooraf al een oordeel te hebben. En ik respecteer het als mensen een andere mening hebben. Want dat mag ik Nederland.
Maar het Nederland van nu bevalt mij niet meer. Dit Nederland, waaraan jij al zes jaar lang leidinggeeft, respecteert die Nederlandse normen en waarden niet meer. Misschien kun je je nog herinneren dat je ruim een jaar geleden nog óver mij sprak, toen mijn beide auto’s in brand waren gestoken als gevolg van mijn mening over vluchtelingenopvang. Ook jij sprak er schande van dat zoiets een gemeenteraadslid kon overkomen. Tot vandaag weet ik nog steeds niet wie de daders zijn geweest maar het zullen vast geen allochtonen of ontevreden bankdirecteuren zijn geweest. Eerder denk ik dat de opruiende teksten van jouw collega Geert Wilders, enkele gewone blanke Nederlanders in beweging heeft gebracht. Die haat zaaiende “kom in verzet” uitspraken van Wilders heb jij zelf nog afgekeurd. Daar was ik blij om. Dat was een voorbeeld zoals ik dat graag zie van een leider: iemand die ons allemaal aanspreekt en verbindt, ook al zijn we het soms inhoudelijk niet eens.
Maar nadat je al eens “pleur op” had gezegd en nu zelfs openlijk vraagt om “uit dit land weg te gaan” verlaag je je tot hetzelfde niveau als Geert Wilders. En dat niveau Mark, dat raakt mij. Ik voel mij hier niet meer thuis Mark. En dat komt niet door de toename van allochtonen, of bankdirecteuren die zich druk maken over hun bonussen.
Het komt doordat onze samenleving wordt verscheurd door deze haat zaaiende meningen, door het benadrukken en steeds verder vergroten van de ongelijkheid, doordat geld en economie steeds weer belangrijker is dan een toekomst op een vreedzaam, veilig en gezond leven.
En nu draag jij mij ook op om weg te gaan. Wil je dat ik als politiek vluchteling dit land ga verlaten. Omdat ik een andere mening heb? Of omdat ik het oneens ben met de wijze waarop jij dit land wil besturen? Dat begrijp ik niet. Is dit dan jouw nieuwe ‘normaal’? Is dit het voorbeeld zoals jij de nieuwe normen en waarden voor je ziet? Vertrek maar als je het er niet mee eens bent?
Beste Mark, dit doet mij zeer want zo heb ik het niet van mijn ouders geleerd. En zo leer ik het ook mijn kinderen niet. Ik hoop dat je tot een ander inzicht gaat komen en er nu voor gaat zorgen dat dit land niet verder wordt verdeeld maar wordt verenigd en er weer een toekomst mogelijk is voor ons allemaal. En dat je meehelpt een einde te maken aan het haat zaaien en het wegzetten van groepen mensen in onze samenleving die een andere mening hebben. Zodat ik mij weer thuis voel in Nederland.
Na mijn vorige blog waarin ik de problemen met de accu’s constateerde heb ik contact gehad met mijn leverancier Daveco. Nadat ik ze alle meetresultaten en de link naar de website artikelen heb toegemaild, hebben zij mij aangeboden om met een echte accu tester te bekijken wat de status is van elke individuele accu.
Omdat ik voor werk toch naar Rotterdam moest, heb ik begin december in Werkendam bij Daveco een Alfabat accutester opgehaald. Een duur apparaat (€ 1.500,-) waarmee je zeer nauwkeurig kunt meten welke capaciteit een accu nog heeft. Om deze test uit te voeren moest eerst elke accu individueel volgeladen worden tot de float spanning wordt bereikt. Afhankelijk van de status van elke accu, duurde dit 6-12 uur per accu. Voordat je daarna de Alfabat aansluit, stel je op de Alfabat in wat de nominale capaciteit is van de accu (214Ah/C20) en daarna wordt de accu met een ontlaadstroom van 30A leeg getrokken. Dat duurt enkele uren en na afloop kun je op een display uitlezen hoeveel procent capaciteit er nog over is. Groter als 80% is OK, alles daaronder geeft de status Failed.
Dit was dus een langdurig proces van totaal 10 dagen accu’s laden en weer ontladen en weer volladen want leeg achterlaten is funest. En het resultaat was schokkend!
De Alfabat accu tester aan het werk
Slechts 3 accu’s werken nog binnen de specificaties en de rest is stuk. Natuurlijk heb ik een paar keer naar mijn eerdere metingen zitten kijken. Maar ik kon geen enkele relatie leggen tussen de gemeten spanningen in rust of onder last en de resultaten uit deze tests.
De afbeelding hierboven toont een deel van de setup van de AGM accu’s. Links boven de balancers, daaronder shunt en zekeringen kast.
Tussendoor volgde ik een training bij Victron Energy en tijdens de middag sessie werd uitgebreid ingegaan op Lithium Accu techniek terwijl in de ochtend sessie het Energy Storage System werd behandeld. Super interessant en veel geleerd. Vooral over loodzuuraccu’s ;-(
Accu’s balanceren kán een oplossing zijn.
Van veel loodzuuraccu eigenschappen wist ik al het een en ander. Tijdens de ontwerp fase had ik bewust gekozen voor de AGM accu in plaats van een tractie accu, niet alleen vanwege de prijs of de fysieke maatvoering. Een AGM accu heeft een gemiddelde gebruiksrange van 50% terwijl een tractie accu tot 70% kan gaan. Door de AGM accu’s serieel/parallel te schakelen kon ik toch de gewenste ontlaadstromen krijgen en voldoende capaciteit. En ik had ruimte onder de bedden voor 16 accu’s van elk 62 kilo. Maar daar waar de cellen van een tractie accu redelijk gebalanceerd zijn, blijken de interne weerstandsverschillen van AGM accu’s onderling in de praktijk behoorlijk te verschillen, ondanks dat ik een levering heb uit een zelfde productie badge. En in een uitgebreide serieel/parallel schakeling leidt dit tot ongelijkwaardige lading en ontlading. Ik had dat in april al vastgesteld door met een stroomklem elk van de 4 strings te vergelijken. Met een totaal van 100A merkte ik dat twee strings ruim 30A gaven en de andere twee strings beduidend minder. Eigenlijk was dat al een teken aan de wand…. Want op deze wijze zouden die twee strings altijd eerder ontladen zijn én het risico lopen dat zij tijdens het laden niet geheel volgeladen zouden worden. Immers, de andere twee strings zouden het laadproces kunnen instrueren om naar absorptie fase en dan naar float fase over te gaan terwijl sommige accu’s feitelijk nog niet vol waren. En daar kan een loodzuuraccu niet goed tegen. Er treed sulfatie op waardoor de capaciteit terugloopt. Een natte tractie accu kun je dan een egalisatielading geven waardoor deze gaat gassen en de sulfatie weer oplost. Maar bij een droge AGM kan dat niet.
Accu’s balanceren is een moeilijke klus
En het wordt nog veel erger als blijkt dat de laadspanning van één accu in een string zover stijgt dat die AGM accu toch gaat gassen. Of noem het maar droogkoken. Boven een spanning van 15Volt kan dat zomaar gebeuren. En in één van mijn eerdere tests werd er met gemak 17Volt bereikt. Ga maar na, 4 accu’s in verschillende ladingstoestand bijv. A:13,6 + B:13,8 + C:17 + D:14,6 = 58,8Volt. Voor de lader niets aan de hand, die denkt dat de absorptie fase is aangebroken en houdt dit wel een paar uur vol. Maar accu C is al vol en wordt dus overladen, D is bijna vol en A en B nog lang niet……
Eigenlijk is daar met AGM accu’s (geldt ook voor gel) maar één oplossing voor: de balancers die ik (te laat) heb geplaatst moeten het onbalans alarm signaal doorschakelen naar de laders zodat deze onmiddellijk stoppen met laden om onderladen/overladen te voorkomen. En daarna moet elke accu een individuele lading krijgen. Maar ja, dat proces kan zo maar 10 dagen duren en is dus onwerkbaar.
Onvoldoende ervaring met uitgebreide serieel/parallel accu’s
Ik heb mijn bevindingen en de theorie voorgelegd aan Daveco en ook op een paar forums besproken met andere ervaringsdeskundigen. Het komt er op neer dat men eigenlijk onvoldoende ervaring heeft met dit soort setups. “Theoretisch zou het moeten kunnen”, krijg je als commentaar. Maar veelal gebruikt men dan tractie accu’s. En als men AGM of Gel accu’s combineert gaat dit goed tot maximaal 2 parallelle en/of seriële accu’s maar 4 zoals in mijn setup, komt nauwelijks voor. Terwijl 4 seriele accu’s voor een elektrische aandrijving toch echt noodzakelijk is, want 48 Volt zorgt voor lagere stromen, dus minder kabel verliezen e.d. Veelal staan grote loodzuur accubanken continue onder een float spanning, zoals bij een zonenergie centrale. En worden deze ontladen met een relatief lage stroomwaarde zodat er van een diepte ontlading eigenlijk nauwelijks sprake is. Of zoals bij gebruikersaccu’s in een boot of caravan waarbij het chemische proces in de accu de kans krijgt om zich op rustige momenten te herstellen. Het chemische proces in een loodaccu is onderhevig aan vele invloeden en die invloeden zijn moeilijk te controleren. Goedkoop is duurkoop? Ja, misschien wel. En nu?
Daveco wil graag met mij meedenken in het vinden van een oplossing. En volgens hen komt een tractie pakket dan het dichtst in de buurt. Garantie van Leoch hoef ik niet te verwachten. De loodprijs is op dit moment zeer hoog, dus er is enige inruil maar alles bij elkaar kost deze hobby dus best veel geld. Met de opgedane kennis tijdens mijn Lithium training ben ik nu op zoek naar alternatieven. Daarover zal ik in een volgende blog schrijven.
Na een jaar met veel tevredenheid elektrisch te hebben gevaren, bemerk ik sinds enige maanden serieuze problemen. Het eerste signaal dat ik opving was dat de generator eerder aansprong dan ik had geprogrammeerd. Een snelle blik op de meetinstrumenten leerde dat de accuspanning Udc onder een vooraf ingestelde drempel viel. Deze drempel had ik ingesteld op 48,8 Volt. Hierdoor werd de SoC waarde van 50% niet gehaald.
Aanvankelijk dacht ik dat de accu’s vanwege hun nieuwigheid meer dan de specificaties konden leveren en dat na 12 ontladingen van <65% en ruim 30 synchronisaties > 65% de accu’s nu ‘ingewerkt’ zouden zijn. Ik heb de Udc grenswaarde verlaagd naar 48 Volt en de Ah waarde van de Victron BMV batterij monitor verlaagd van 850 (4×214) naar 800. Maar dit hielp niet. De generator sloeg al snel weer aan omdat de lage spanning bereikt werd. En na enkele keren varen was dit al op het bedenkelijke niveau van SoC=80%. De accu’s konden het vermogen dus niet meer leveren dat nodig was om te kunnen varen. Dit vroeg om grondig onderzoek.
Ik heb een aantal metingen verricht onder verschillende omstandigheden. Tijdens de eerste meting van 7 oktober waren de 4 banken van elk 4 serieel geschakelde accu’s zonder crosskabels verbonden. Uit de meting blijkt dat bij volle accu’s (Floating laadspanning) er spanningsverschil is tussen de accu’s. Er is dus sprake van onbalans. Op advies van Victron Energy heb ik 3 batterij balancers geplaatst maar hiervoor moesten er wel cross kabels worden gemonteerd, totaal 9 stuks 35mm2. Door de ietwat ongelukkige plaatsing tussen de spanten en verdeling over de bodem van het schip betekent dit behoorlijk wat lengte kabel. En natuurlijk zijn alle kabels van gelijke lengte om onderlinge weerstandsverschillen zo veel als mogelijk te beperken. Dit resulteert in onderstaand schema:
De meetwaarden in het schema corresponderen met de laatste meting van 26 november.
Ondanks de balancers en de crosskabels en een aantal maal langdurig laden maakt het geen enkel verschil. De SoC bereikt circa 75%-80% bij een ingestelde Udc van inmiddels 44 Volt. Als de accu’s daarna 24 uur rust wordt gegeven, herstellen deze zich enigszins waardoor een tweede run kon worden uitgevoerd maar met een load van niet meer dan 2kW, anders zakt de spanning te snel in, zelfs tot onder de kritische grens van circa 38 Volt. Met deze loadtest kon ik een SoC bereiken van 65% maar toen was de prik echt op. Er zit dus een defecte, of zelfs meerdere, accu tussen.
Ik heb aan de hand van alle logs die via de Victron VRM Portal zijn bewaard een analyse gedaan om te bekijken of er een patroon is te vinden. En of daar een aanwijsbare oorzaak voor is.
Bovenstaande grafiek toont de 12 cycli die zijn gemeten. Totaal zijn dit overigens 12+40=52 ontlaad en laadsessies. 12 stuks waarbij dus een SoC van <65% is gehaald. De trendlijnen zijn duidelijk: de SoC ligt steeds hoger terwijl de Udc steeds lager komt te liggen. Opmerkelijk is meting 9, hier is bewust een diepte ontlading opgewekt op te bekijken hoe het systeem zich bij een lagere Udc zou gedragen. Maar uit de grafiek kan uitgelezen worden dat de S0C waarde toen al niet meer beneden circa 65% kon komen. En je kunt ook zien dat het een geleidelijk proces is. Er is geen direct aanwijsbaar moment te vinden wat zou corresponderen met een gewijzigde instelling, ander gebruik of wat dan ook. Nog enkele getallen die verwerkt zitten in deze logs:
Ontlaadstroom gemiddeld 200A (dus circa 50A per bank)
Laadstroom via generator 140-170A
Laadstroom via walstroom 20A
Dit weekend heb ik alle accu’s na de ontlaadtest (26 november) losgekoppeld en de waarden genoteerd (zie het schema en de tabel hiervoor). Vervolgens heb ik toen één bank van 4 accu’s (bank 1) samengesteld, met balancers en aan de lader aangesloten (I=20A). Toen de status Floating werd gesignaleerd ben ik gaan meten aan de accu’s en schrok hevig: Accu 1A bleek een spanning van ruim 17 Volt te hebben, was warm en stond hoorbaar te gassen. Die is nu dus stuk en de vraag is of deze al stuk was of stuk is gegaan tijdens dit laadproces?
Ik ben nu gestart om elke individuele accu vol te laden met een aparte 12 Volt 4 staps lader (max 15A). Daarmee kan ik geen schade meer aanbrengen aan andere accu’s. En ik heb dit verhaal geschreven om het voor te leggen aan de leverancier van de accu’s zodat zij een verklaring kunnen geven. Wordt snel vervolgd dus!
Je kunt er niet omheen nu ook de NOS iedereen aanraadt om de (gratis) film van Leonardo Di Caprio via Youtube te bekijken. Ik heb dat ook gedaan en ik moet zeggen, het is een duidelijk verhaal met mooie en best verontrustende beelden en een goede boodschap waarmee iedereen aan de slag kan. Read More
Ik trof in mijn aantekening enkele aardige quotes die ik een paar jaar geleden heb opgeschreven. Blijkbaar zijn ze onbewust in een stoffig hoekje beland maar als ik ze nu weer lees en erover nadenk bevatten deze quotes veel informatie.
Je kunt er niet omheen nu ook de NOS iedereen aanraadt om de (gratis) film van Leonardo Di Caprio via